Γιάκος Δημήτριος

Γεννήθηκε στο Αγρίνιο το 1914.

Μαθητής γυμνασίου ακόμα, είχε αρχίσει να δημοσιεύει  κείμενά του στις τοπικές εφημερίδες του Αγρινίου.

Από το 1936 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, ως υπάλληλος αρχικά (1936-1960) στην Κεντρική Υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας και στο τέλος (1960-1968) στην Αρχαιολογική Υπηρεσία της Προεδρίας της Κυβερνήσεως, απ’ όπου και απολύθηκε, για ν’ αποκατασταθεί το 1974. Παράλληλα προς τις σπουδές του (πτυχίο Νομικής Σχολής Αθηνών 1942), παρακολούθησε και μαθήματα Ελληνικής και Γαλλικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή και στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας.

Εργάστηκε, εξάλλου, ως επιμελητής ύλης και συντάκτης στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Χάρη Πάτση, δίδαξε Ιστορία της Λογοτεχνίας και του θεάτρου σε Καλλιτεχνικές και Δημοσιογραφικές Σχολές της πρωτεύουσας, χρημάτισε Διευθυντής Σύνταξης της έγχρωμης Εγκυκλοπαίδειας «Για σας παιδιά», πραγματοποίησε πλήθος ομιλιών στην ελληνική πρωτεύουσα και στην περιφέρεια και πρόσφερε αρκετές άλλες πνευματικές υπηρεσίες.

Πέθανε το 1999.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΚΑ
Η επίσημη είσοδός του στην Ελληνική Λογοτεχνία είναι τα διηγήματα «Στην καινούρια μας γειτονιά» (1944). Το «εισιτήριο πεζογράφου» του το χάρισε ο Γιώργος Βαλέτας (1907-1989) προλογίζοντας το βιβλίο. Είναι όπως έχει γράψει ο Τάκης Δόξας, «πέντε σύντομα διηγήματα μέσα σε 60 περίπου σελίδες, όπου ο πεζογράφος στήνει τους ανθρώπους του (μικροαστούς ή αγρότες) συνήθως με μια δραματική υπόσταση και προβληματίζεται στοχαστικά πάνω στη ζωή, στον έρωτα και στο θάνατο.

α) ΑΦΗΓΗΣΗ:

1. Κάτω από το βλέμμα του θεού, μυθιστόρημα (βραβευμένο από το περ. ΜΟΡΦΕΣ της θεσ/νίκης, 1950). 
2. 0 πρώτος νεκρός κι άλλα διηγήματα (έπαινος εφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 1950).
3. Ο δρόμος της Χαραυγής, διηγήματα, 1953.
4. Αντιήρωες, διηγήματα, βραβείο Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών, 1957.
5. Καλή σου νύχτα, Ιβάν, διηγήματα, κρατικό βραβείο, 1987).

β) ΚΡΙΤΙΚΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ:

1. Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, ο ποιητής, ο πεζογράφος, ο κριτικός, 1951.
2. Λυρικοί της Ρούμελης, χρυσό μετάλλιο Ι.Π. Μεσολογγίου, 1958: Σπυρίδων Τρικούπης, Κωστής Παλαμάς, Κώστας Χατζόπουλος, Γιάννης Βλαχογιάννης, Μιλτιάδης Μαλακάσης, Κώστας Δημάδης, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Κίμων Γαλάζης, Ρήγας Γκόλφης, Θανάσης Κυριαζής, Επαμεινώνδας Μάλαινος, Γιώργος Αθάνας, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Στάθης Ζαρκιάς και Μίνως Ζώτος.
3. Ασκήσεις Λόγου, μελετήματα (1962) με θέματα ο εορταστικός Παπαδιαμάντης, Δημήτριος Χατζόπουλος – Μποέμ, Σπύρος Μελάς, Κύπρος Χρυσάνθης, Μελής Νικολάίδης και Αιμίλιος Χουρμούζιος. 
4. Μορφές και θέματα Λογοτεχνίας, α’ έκδοση 1964, β’ έκδοση με τον τίτλο Δοκίμια 1976 και με θέματα: Οι τρεις μεγάλοι κι ο τέταρτος (ο τραγικός αρχαίος ποιητής Αγαθών). Το ιστορικό ή εθνικό λογοτέχνημα, Λογοτεχνία ζωής και λογοτεχνία σκέψης, Δοκίμιον λογοκλοπίας. Ένα χρήσιμο δίδαγμα. Η εθνική συμ­φορά και η λογοτεχνία μας, Λογοτεχνία και φύση. Ανακλητικόν ηθογραφίας, Τοπική λογοτεχνία, Η μοίρα των λέξεων.
5. Λαϊκή και έντεχνη ποίηση του Εικοσιένα, μελέτημα και ανθολόγηση, 1972.6. Μορφές της ελληνικής Λογοτεχνίας (Π. Καλλιγάς, Αλ. Παπαδιαμάντης, Κ. Παλαμάς, Γρ. Ξενόπουλος, Ζαχ. Παπαντωνίου, ‘Ελλη Αλεξίου, Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, βραβείο Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, 1982).

γ) ΠΑΙΔΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ:

1. Δέκα άνθρωποι, ιστορικά διηγήματα, εικονογράφηση Αλέκου Κοντόπουλου, 1956.
2. Τα σήμαντρα της Αγια-Σοφιάς, ιστορικά διηγήματα, εικονογράφηση Γεράσιμου Γρηγόρη.
3. 12 Παραμύθια της Κύπρου, Ένας γέρος απ’ τη Φρυγία (Αίσωπος), Ο Σκύλος που έψαχνε γι’ άνθρωπο (Διογένης), Μεγάλες Μορφές του Ελληνισμού, βραβείο Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, Ιστορίες από τη μυθολογία μας κ.ά. 
4. Ιστορία της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας, βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, 1977, με συ­μπλήρωμα ως το 1991, έκδ. 1992.
5. Η Σχολική μας θεματοθήκη, 7 τόμοι, 1979.
6. Ανθολογία Ελληνικού Παιδικού Διηγήματος, με τη συνεργασία του ‘Αλκη Τροπαιάτη, 7 τόμοι, 1956-1979.

ΒΡΑΒΕΙΑ

Βραβείο από το περ. ΜΟΡΦΕΣ της Θεσσαλονίκης για το βιβλίο “Κάτω από το βλέμμα του θεού” (1950).
Βραβείο Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών για το βιβλίο του “Αντιήρωες” (1957).
Ιστορία της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας, βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, 1977.
“Καλή σου νύχτα, Ιβάν”, διηγήματα, κρατικό βραβείο, (1987).
Βραβείο Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών για το βιβλίο “Μορφές της ελληνικής Λογοτεχνίας” (1982).
Βραβείο Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς για τις “Μεγάλες Μορφές του Ελληνισμού”.

Εκτός από τα παραπάνω λογοτεχνικά βραβεία, είχε και τις εξής τιμητικές διακρίσεις:

1. Μετάλλιο Πνευμ. Κέντρου Δήμου Αγρινίου (20 Μαίου 1984),
2. Αναμνηστικό μετάλλιο Εθνικής Αντίστασης 1941-1945 (20 Οκτωβρίου 1987).
3. Παναιτωλοακαρνανικού Συλλόγου Γυναικών (1987).
4. Βοιωτικό μετάλλιο Ουρανίας και Ανδρέα Τσούρα (1983).
5. Λαογραφικού Μουσείου Αιτωλίας (1991) και
6. Βουλγάρων Συγγραφέων (Σόφια, 1989).