 |
Νύχτα της 21ης προς 22ας Απριλίου του 1941.
Τα πρώτα τμήματα των Γερμανών ανιχνευτών μπαίνουν στο Αγρίνιο. Το πρωί της 22ας Απριλίου μπαίνουν και τα μηχανοκίνητα τμήματα της Γερμανικής Μεραρχίας Leibstandarte , με επικεφαλής τον Διοικητή Μέραρχο Ντίτριχ, της προσωπικής φρουράς του Χίτλερ.
Μία ομάδα Αγρινιωτών τους επιφυλάσσει θερμή υποδοχή με ανθοδέσμες, σε αντίθεση με τις επίσημες τοπικές αρχές που απέχουν και δεν συμμετέχουν στην υποδοχή. Δήμαρχος τότε του Αγρινίου, ο Δημήτριος Βότσης.
Οι Γερμανοί ζητούν να παρουσιαστούν ενώπιόν τους ο Δήμαρχος και οι επικεφαλής της Χωροφυλακής. Θέτουν την Χωροφυλακή υπό τις διαταγές τους και απαιτούν την παρουσίαση του Δημάρχου με την απειλή ότι εάν δεν εμφανιστεί θα διορίσουν ως Δήμαρχο έναν λοχία των ES-ES.
17 Μαΐου του 1941 μπαίνει στο Αγρίνιο η Ιταλική Μεραρχία ΚΑΖΑΛΕ με Μέραρχο Διοικητή, αρχικά τον Κάρολο Ντελόζο, ο οποίος αργότερα αντικαταστάθηκε από τον Μάριο Ματζάνι.
Δικαστικός Επίτροπος της Μεραρχίας ο Μάριο Σολάνα ο οποίος αργότερα παντρεύτηκε την Αγρινιώτισσα Ανδρικοπούλου.
Στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943 οι Ιταλοί παραδίνουν την στρατιωτική Διοίκηση στους Γερμανούς. Ανώτερος Διοικητής των Γερμανικών δυνάμεων ήταν ο Ντόλμαν. Οι Γερμανικές δυνάμεις ανήκαν στην Μεραρχία «Εντελβάις» (Άνθος του Βορρά), με επικεφαλής τον Διοικητή Μέραρχο Φον Βάιτς. Διοικητής Φρούραρχος Αγρινίου, ο Μπάουμαν.
 |
| Οικία Σκαλίγκου |
Εγκαταστάθηκε στο ανώγειο τμήμα της οικίας Σκαλίγκου, στην Πλατεία Μπέλλου. Διοικητής: Υπολοχαγός Φόλκμαν. Στο ισόγειο του ίδιου κτιρίου εγκαταστάθηκε ο φρουρός και συνεργάτης του Φρούραρχου Γιόχαν Τέλμαν, ενώ ο ίδιος έμενε στο ανώγειο σπίτι του ζαχαροπλάστη Πολέμαρχου Ζήνα επί της Παπαστράτου και Δημοτσελίου.
Ο Φρούραρχος Μπάουμαν έμενε αρχικά στο σπίτι των Σωχωριταίων, επί της οδού Μπαϊμπά και αργότερα στο σπίτι του Λάμπρου Παπαβασιλείου επί της Παπαστράτου.
 |
| Ξενοδοχείο “Ακροπόλ” |
Παράρτημα της Γκεστάπο, στεγάζονταν στο σπίτι του Ηλία Λέκκα, στην οδό Σκίπη.
Κομμαντατούρ
 |
| Οικία Ματσούκα. |
Λέσχη αξιωματικών Γερμανών
Ήταν στο καφενείο “Παλλάδιο”, στην Πλατεία Μπέλλου.
Στο ίδιο κτίριο στεγαζόταν η Ιταλική αστυνομία-Καραμπινιερία. Το Α΄Αστυνομικό Τμήμα της Καραμπινιερίας στεγάστηκε στο σπίτι του Μιχαήλ Μανιάτη, επί των οδών Ηλία Ηλιού και 39ου Συντάγματος. Στο ίδιο κτίριο ήταν και το σπίτι του Ιταλού Λοχαγού Καραμπινιερίας, Βίτα. Το Β’ Αστυνομικό τμήμα της Καραμπινιερίας στεγάστηκε επί της οδού Χ. Τρικούπη στην οικία Ρήγα.
 |
| Οικία Ρήγα, 1943 |
Ιταλικό Φρουραρχείο
Στεγάστηκε στο σπίτι του Χρήστου Αθανασόπουλου, πράκτορα εφημερίδων, επί των οδών Αναστασιάδη και Δαγκλή.
 |
| Ιταλοί στρατιώτες στο Αγρίνιο. Η φωτογραφία είναι της Μαρίας Rixinger |
Ιταλικό Στρατοδικείο
Είχε την έδρα του στο Β΄Δημοτικό Σχολείο και στον Α’ Παιδικό Σταθμό.
 |
| Παπαστράτεια Εκπαιδευτήρια κατά την περίοδο της κατοχής |
Μαγειρεία Γερμανών και Ιταλών
Στεγάστηκαν στο υπόστεγο των Παπαστρατείων Εκπαιδευτηρίων. Επίσης υπήρχαν και μαγειρεία στην πλατεία Καραπανέικα, στην αποθήκη του Χρήστου Κομπορόζου
 |
| Οικία Γιάννη Χαραλαμπίδη. Το άντρο των ES-ES |
Είχαν την έδρα τους επί της Δεληγιώργη 13 στο ιατρείο του Σκιαδά. Επίσης υπήρχε παράρτημά τους στην οικία του Γιάννη Χαραλαμπίδη. Διοικητής ο Μίλερ Μπάουμαν. Ο Μίλερ Μπάουμαν έμενε κοντά στις φυλακές της Αγίας Τριάδος.
Γερμανικές αποθήκες πυρομαχικών
Τάγματα Ασφαλείας
Όταν μπήκαν στο Αγρίνιο στρατωνίστηκαν στις καπναποθήκες Αβραμίκου και Παναγόπουλου.
Το Διοικητήριο Ταγμάτων Ασφαλείας με τον διοικητή των Ταγμάτων, Γεώργιο Τολιόπουλο, τον υποδιοικητή Αριστείδη Αρσένη και 11 ταγματάρχες, εγκαταστάθηκαν στην οικία Κουμουνδούρου επί της οδού Μακρή 15.
Άλλα Επιταγμένα Κτίρια
Πολλά σπίτια στο Αγρίνιο επιτάχθηκαν και στεγάστηκαν υπηρεσίες των δυνάμεων κατοχής καθώς και Γερμανοί και Ιταλοί αξιωματούχοι.
Μερικά από αυτά ήταν το σπίτι του γιατρού Σκαλτσά επί της Παπαστράτου. Εκεί έμενε ο μηχανικός Μάριο Ανιόλι. Σ’ αυτόν είχαν αναθέσει οι Ιταλοί την επέκταση της υπάρχουσας σιδηροδρομικής γραμμής έως την Αλβανία. Βοηθός του Μάριο Ανιόλι ήταν ο Ρώσος Ιβάνωφ ο οποίος έμενε στην οδό Παναγοπούλου 14 στην οικία Παπαλένη. Στο ίδιο κτίριο στεγάζονταν το γραφείο και το μηχανουργείο για την επέκταση της σιδηροδρομικής γραμμής.
Απέναντι από το σπίτι του Πολέμαρχου Ζήνα επί της Παπαστράτου έμενε ο Ανώτερος Διοικητής των γερμανικών δυνάμεων Φον Βάις.
Στο σπίτι του Δημητρίου Τσακανίκα (πρώην Δημάρχου) επί της Χαριλάου Τρικούπη έμεναν Γερμανοί αξιωματούχοι.
Στο σπίτι του αλευρέμπορα Χρήστου Παπανδρέου επί της Μπαϊμπά έμενε ο αξιωματικός της Γκεστάπο, Μίλερ.
Σε σπίτι στην πλατεία Καραπανέικα έμεναν ο Συνταγματάρχης Κέζερλιγκ, ο Ταγματάρχης Μπούσμαν και ο Λοχαγός Ρίχτερ.
Σε σπίτι επί της οδού Κακαβιά 20 στεγάζονταν τα γραφεία της Διοικητικής Μέριμνας.
Η μουσική μπάντα των Ιταλών στεγάστηκε σε κτίριο επί της οδού Δ. Σταΐκου 14.
Οι κλίβανοι της Μεραρχίας Καζάλε στεγάστηκαν σε κτίριο επί της οδού Βότση 15.
Επιταγμένα ακίνητα ήταν επίσης οι αποθήκες Χαριλάου Φαρμάκη, Αβραμίκου, Παπαστράτου, Παναγοπούλου, Παπαπέτρου, Κόκκαλη.
~Αγρίνιο…Γλυκές Μνήμες~