Παλιές Συνοικίες Αγρινίου

 

Ακόμα και σήμερα, από τους παλιούς Αγρινιώτες, ακούμε τις ονομασίες των χωριών, των συνοικιών και των γειτονιών με την παλιά τους ονομασία.
Επιχειρούμε σήμερα να αναφερθούμε στις παλιές ονομασίες των συνοικιών του Αγρινίου.

Κατ’ αρχήν το όνομα του Αγρινίου.
Το «Κάρλελι», όπως λεγόταν το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Αιτωλ/νίας κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και μετά, πήρε το όνομά της από τον Λατίνο Ηγεμόνα Κάρολο Τόκκο, πιθανώς  μέχρι το 1470.
Σε αγγλικό χάρτη του 1560 αναφέρεται το Αγρίνιο ως Imbrahoar (Βραχώρι).

 

Χάρτης του 1829 με την ονομασία “Κάρλελι”

 

 
Οι συνοικίες του Αγρινίου

Στην «Ρίζα» Αγρινιωτών, σε άρθρο του του Χριστόδουλου Εμμ. Θεοδωρόπουλου, διαβάζουμε:

 

Συνοικία «Τριανταφυλλιά»

Ανατολικά του σημερινού Ιερού Ναού Αγίου Χριστοφόρου. Άγνωστο το από πότε επεκράτησε το ελληνικό αυτό όνομα, μάλλον από τους τελευταίους χρόνους της Τουρκοκρατίας, που άρχισε να ενισχύεται το ελληνικό στοιχείο στο Βραχώρι.

 

Συνοικία «Αμυγδαλιά»

Το ίδιο συμβαίνει και με τη συνοικία «Αμυγδαλιά», ανατολικά της συνοικίας «Ώρα» μέχρι το σημερινό νοσοκομείο. 

 

Συνοικία «Ώρα»

Aπό το ηλιακό ωρολόγιο η ονομασία της, είναι η αρχαιότερη συνοικία του Βραχωριού και πήρε το όνομα από τον πέτρινο μικρό πύργο με το καμπανάκι στην κορυφή του, στο σημερινό δημοτικό «Παρκάκι» της οδού Βλαχοπούλου. Λέγεται ότι κατά την κατασκευή των Γεφυριών του Αλάμπεη, δηλ. 360 μικρών τοξοτών γεφυριών, κατά τον 17ο αιώνα (στο βαλτοτόπι, μεταξύ Μουσταφουλίου και Συκιάς), ακουγόταν το καμπανάκι που υπήρχε στον πυργίσκο, για να κάνουν διάλειμμα οι εργάτες.

 

Συνοικία «Κούλια»

Τούρκικη λέξη.Δυτικά της συνοικίας «Ώρα». Εκεί που είναι σήμερα οι καφετέριες επί των οδών Μπουκογιάννη, Γεωργίου Καραπαπά, Φλώρας Καραπαπά, Παπαγιάννη και Δημοτσελίου, όπου κατοικούσε η αριστοκρατία των Τούρκων.

 

 
 

 

Τα γεφύρια του Αλάμπεη. 
Μέχρι τα τελευταία χρόνια παράλληλα με τον σημερινό 
Εθνικό δρόμο υπήρχε μεγάλη οδογέφυρα με 360 καμάρες χρονολογούμενη από τον 18ο αιώνα και γνωστή ως ‘‘τα γεφύρια του Αλάμπεη’’. 
Σήμερα η οδογέφυρα αυτή έχει προσχωθεί (η φωτογραφία είναι από 
ευφάνταστη αναπαράσταση). Σύμφωνα με τους περιηγητές Leake και Pouqueville τα γεφύρια θεμελιώθηκαν τον 2ο ή τον 3ο αιώνα μ.Χ.
 
Συνοικία «Πασέικα»

 Μεταξύ των σημερινών δημοτικών οδών Σκαλτσοδήμου, Κύπρου, Μπαϊμπά, Κακαβιά και Πλατείας Τσακανίκα. Τη διασχίζει η δημοτική οδός lωάννου Σταΐκου.
 Η συνοικία του Πασά επί Τουρκοκρατίας, συνορεύει με τις συνοικίες «Κούλια» και «Ώρα».
 Ο Χριστόδουλος  Εμμ. Θεοδωρόπουλος, γράφει στο συγκεκριμένο άρθρο: « Φαντάζομαι ότι λίγοι Αγρινιώτες θα έχουν μπει μέσα στα στενά σοκάκια αυτής της συνοικίας. Αν δεν είχαν διανοιχθεί οι ως άνω δρόμοι που την περιβάλλουν και ιδία η οδός Ι. Σταΐκου που τη διασχίζει, αλλά και οι κάθετοι αυτής δρόμοι Καφαντάρη, Γρίβα και Αντωνοπούλου και δεν είχαν ανεγερθεί πολυκατοικίες, θα είχαμε μια τυπική μεσαιωνική ή τούρκικη συνοικία στην καρδιά της πόλης μας».

 

Συνοικία «Ντούτσαγα»

 Πήρε την ονομασία της από το όνομα του Τούρκου Αγά, που διαφέντευε την περιοχή του Βραχωριού, μεταξύ των σημερινών εκκλησιών της Αγίας Τριάδος και Αγίου Γεωργίου.
 Κύριο χαρακτηριστικό της Ντούτσαγας το «αυλάκι» που έφερνε νερό από την Ερημίτσα, που πότιζε τα χωράφια και εξυπηρετούσε τους κατοίκους στο διάβα του και κινούσε μύλους και έδινε το απαραίτητο για τη δέψη νερό στα βυρσοδεψεία.

 

Συνοικία «Καρυές»

 Από την Πλατεία Συντριβανιού και κατά μήκος και πλάτος της οδού Ανδρέου Παναγοπούλου.

 

Θέση «Τζαμί»

Από την Πλατεία Χατζοπούλου, κατά μήκος και πλάτος της σημερινής οδού Αγίου Δημητρίου.

 

Τοπωνύμιο «Φούσκαρι»

Στη δυτική πλευρά της πόλης.
 Ο Χριστόδουλος  Εμμ. Θεοδωρόπουλος,στο ίδιο άρθρο αναφέρει ότι η ονομασία προέρχεται από το όνομα Ενετού Τοπάρχη, ονόματι Foscari, που εγκατέστησε στην περιοχή μας ο Λατίνος Ηγεμόνας Κάρολος Τόκκος, κατά τη Φραγκοκρατίαν από το 1204 και μετά.

 
Συνοικία «Τριανταφυλλιά»
 
Θέση «Τρουμπές»

Βρίσκεται στην άκρη της συνοικίας Πασέικα, μεταξύ των οδών Κύπρου, Ι. Σταΐκου, κεντρικής Πλατείας και Μπαϊμπά.

 

Συνοικία «Γκένοβα»

Παλιά ιστορική συνοικία του Αγρινίου, η Γκένοβα βρίσκεται στα όρια περίπου του νέου ναού του Αγίου Χριστοφόρου μεταξύ των οδών Καρπενησίου και Σιαδήμα. Για το όνομά της έχουν εκφραστεί διάφορες απόψεις και προβληματισμοί. Η κατάληξη «-οβα» υποδηλώνει οικισμό στα σλάβικα. Την άποψη ότι πρόκειται για τοπωνύμιο σλάβικης προέλευσης, ασπάζεται ο Κώστας Τριανταφυλλίδης.
Κατά τον Αθανάσιο Παλιούρα το τοπωνύμιο «Γκένοβα», υποδηλώνει παρουσία Γενουατών εμπόρων, αφού το Αγρίνιο επί αιώνες λόγω της θέσης του, ήταν το διάβα πάσης φύσεως ξένων.
Υπάρχουν και άλλα σλαβικά τοπωνύμια γύρω από το Αγρίνιο, όπως «Μπίτσοβος», «Βελάουστα», «Σμόλινα», «Σπολάιτα», μιας και απαντάται παρουσία Σλάβων στην ηπειρωτική Ελλάδα από τον 7ο μ.Χ. αιώνα και μετά.

 

 

Θέση «Ρουπακιάς»

 Είναι η θέση που έχει επεκταθεί νοτιοανατολικά, κατά τις τελευταίες δεκαετίες το Αγρίνιο. Επί Τουρκοκρατίας ήταν απέραντος αμπελώνας και καπνοφυτείες. Μετέπειτα απέραντος ελαιώνας.
 Η λέξη «Ρουπακιάς» έχει προέλευση από τη μεσαιωνική λέξη «Ρουπάκιον» υποκοριστικό του «Ρώπαξ», είδους δένδρου βελανιδιάς. Έτσι τα απέραντα δάση βελανιδιάς, έδωσαν κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους στον τόπο μας, το όνομα «Ρουπακιάς». 

 

Θέση «Μαύρικας»

Νότια της πόλης, μέχρι τη λίμνη Λυσιμαχία. Το τοπωνύμιο έχει τούρκικη προέλευση.

 
Θέση «Μούρεσι»

Περιοχή όπου βρισκόταν παλαιότερα το Γενικό Νοσοκομείο Αγρινίου. Προφανώς η «μουριά» (σκαμνιά) έδωσε το όνομα στην περιοχή.

 

Θέση «Μαντέμια»

Στις ράχες του Αγρινίου, όπου γινόταν εξόρυξη της γνωστής μαλακής γκρίζας πέτρας.

 

Θέση «Λυκοράχια» 

Βορειοανατολικά του σημερινού Ι.Ν. Αγίου Γρηγορίου, στο πάρκο.

 

Θέση «Λιβαδάκεια»

Νοτιοδυτικά των σημερινών λόφων Αγίας Παρασκευής και Προφήτη Ηλία.

 

Θέση «Τσάικας»

 Συνεχόμενη της θέσης Φούσκαρι και προς τα δυτικά.

 
Θέση “Λεύκα”
Νότιο, αραιοκατοικημένο προάστιο στην περιοχή του πολιτικού αεροδρομίου.
 
Θέση “Πεταλούδα”
Με το όνομα αυτό αναφερόμαστε στην περιοχή γύρω από την αερογέφυρα που διασχίζει την εθνική οδό.
 

 

Υπάρχουν βέβαια και τα νεότερα τοπωνύμια, που έχουν σχέση με τους ναούς που οικοδομήθηκαν ή και προϋπήρχαν στις αντίστοιχες περιοχές.
 Συνοικίες: Αγίου Χριστοφόρου, Αγίου Δημητρίου, Αγίας Τριάδας, Αγίου Γεωργίου, Ζωοδόχου Πηγής, Αγίας Βαρβάρας, Αγίου Γρηγορίου, Αγίου Avτωνίoυ, Αγίου Θωμά,  Αγίας Παρασκευής κλπ. 

 
Αγίου Ιωάννη Ρηγανά: Πρόκειται για τη συνοικία στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης, εκεί όπου βρίσκονται και οι ομώνυμες εργατικές κατοικίες. Έχει πάρει το όνομά της από τον μικρό ναό του Άι Γιάννη του Ρηγανά που βρίσκεται ακόμα πιο έξω βγαίνοντας από την πόλη και πηγαίνοντας προς τον χείμαρρο της Ερμίτσας.
 
Αγίου Κωνσταντίνου: Βρίσκεται στα βορειοδυτικά της πόλης και αποτελούσε παλαιότερα ανεξάρτητο δήμο παρότι είναι πλήρως ενταγμένη στον πολεοδομικό ιστό του Αγρινίου. Η ιστορία της συγκεκριμένης γειτονιάς ξεκινάει ουσιαστικά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή όταν εκεί δημιουργήθηκε ένας καταυλισμός για να στεγάσει τους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία.
 
  

Αξιομνημόνευτες και οι νεώτερες συνοικίες του Αγρινίου: «Γιανούζι» νοτιοδυτικά του Αγρινίου, «Κλεπαΐτικα» βορειοανατολικά και «Δυό Ρέμματα» βορειοανατολικά της πόλης, εφαπτόμενη με το άλσος του Αγίου Χριστοφόρου. 

 

 

Χριστόδουλος Εμμ. Θεοδωρόπουλος 
Ρίζα Αγρινιωτών
 

Αναδημοσιεύτηκε και στο Agrinionews

Loading

Visited 10 times, 1 visit(s) today