Η δημοσιογραφία όταν ασκείται με συναίσθηση της υψηλής αποστολής της, είναι ένα από τα θεμέλια του πολιτισμού και το κυριότερο κίνητρο προόδου. Οι εφημερίδες που εκδίδονται σ ̓ έναν τόπο σε μια δεδομένη εποχή, είναι ο καθρέφτης της ζωής του τόπου αυτού, γιατί αποθανατίζουν όλες τις εκδηλώσεις της πολυτάραχης ζωής του. Μέσα στα φύλλα μίας εφημερίδας θα βρούμε, με κάθε λεπτομέρεια, στοιχεία για την οικονομική και τη πνευματική ζωή, την ιστορία και τη λαογραφία.
Το Αγρίνιο ήταν από τις πρώτες επαρχιακές πόλεις που είχε την δική του φωνή. Πολλές οι εφημερίδες που εκδόθηκαν κατά καιρούς στην πόλη μας.
Παρακάτω θα δούμε τις εφημερίδες που έχουν εκδοθεί στο Αγρίνιο από το 1821 μέχρι το 1943.
“Ο ΑΧΕΛΩΟΣ”
Την Άνοιξη του 1822 εκδόθηκε στο Βραχώρι, «Ο Αχελώος», όργανο της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος. Ήταν χειρόγραφη εφημερίδα και προφανώς κυκλοφορούσε, σε πολύ περιορισμένο αριθμὸ αντιτύπων. Συντάκτης και διευθυντής της ήταν ο αρχιγραμματέας της Γερουσίας Νικόλαος Λουριώτης, ο εγγονός του οποίου διέσωσε ένα φύλλο της εφημερίδας αυτής, το υπ’ αριθ. 1 και χρονολογίας 24 Φεβρουαρίου του 1822.
“ΑΙΤΩΛΙΑ”
Ένας παλαίμαχος δημοσιογράφος ο Γ. Σταυρόπουλος το 1880 εξέδωσε την «Αιτωλία».
Έδρα της το Μεσολόγγι αλλά αργότερα μετέφερε την έδρα της εφημερίδας του στο Αγρίνιο.Η «Αιτωλία» κυκλοφόρησε κανονικά επί δύο χρόνια και αργότερα κατά διαστήματα μέχρι το 1885. Στην Εθνική Βιβλιοθήκη σώζονται μερικά φύλλα των ετών 1880 και 1882 και στη βιβλιοθήκη της Βουλής μερικά φύλλα των ετών 1880, 1881 και 1885. Ο τίτλος της ήταν:
«Αιτωλία» εφημερίς πολιτική και τον ειδήσεων. Εκδίδεται άπαξ της εβδομάδος. Συνδρομαί δραχμαί 10. Εξωτερικού δραχμαί 15. Τιμή καταχωρήσεως στίχος λεπτά 30. Κατασχετήρια και πλειστηριασμοί λεπτά 10.
Η εφημερίδα «Αιτωλία» μας διέσωσε πολλές λεπτομέρειες από τη ζωή του Αγρινίου. Από αυτή μαθαίνουμε οτι το 1855 είχε πέσει στο Αγρίνιο θανατηφόρο κύμα χολέρας.
“ΑΧΕΛΩΟΣ” – “ΤΡΙΧΩΝΙΑ”
Το 1884 ο απόστρατος υπομοίραρχος Φώτης Μαυρογόνατος ή Παπαδημητρίου, με καταγωγή από τον Άη Βλάση, έβγαλε στην Αθήνα τον «Αχελώο» με ειδήσεις από την περιοχή του Αγρινίου. Ύστερα από ένα χρόνο περίπου διέκοψε την έκδοσή της επειδή αποπειράθηκαν να τον δολοφονήσουν για την δριμύτατη γλώσσα που μεταχειριζόταν και χτυπούσε ορισμένους ισχυρούς της εποχής εκείνης. Ο Μαυρογόνατος κατέφυγε στο Αγρίνιο και συνέχισε την έκδοση της εφημερίδας του με το τίτλο «Τριχωνία», τυπωνόταν δε στα τυπογραφεία του Γ. Σταυρόπουλου στο Μεσολόγγι. Ύστερα από λίγο καιρό ο Σταυρόπουλος αρνήθηκε να συνεχίσει την εκτύπωση, επειδή ήθελε να εκδώσει δική του εφημερίδα στο Αγρίνιο και έτσι ο Μαυρογόνατος αναγκάστηκε να επανεκδώσει τον «Αχελώο» στην Αθήνα από τον Φεβρουάριο του 1886 μέχρι το Μάιο του ίδιου χρόνου.
Από τις 23 Δεκεμβρίου 1887 έκανε πάλι την εμφάνισή του στο Αγρίνιο ο «Αχελώος» από την πρωτεύουσα δύο φορές την εβδομάδα. Ένα πλούσιο φύλλο με ειδησεογραφία εσωτερικού και εξωτερικού που δεν έχανε και το χαρακτήρα αιτωλικής εφημερίδας μια και τις περισσότερες στήλες της τις αφιέρωνε για τα ζητήματα της περιφέρειας. Ο διευθυντής του «Αχελώου» κατέβαινε συχνά στο Αγρίνιο, με τη στολή του, ζωσμένος την μεγαλοπρεπή σπάθη του για να αποκτήσει ιδίαν αντίληψη των ζητημάτων του τόπου. Ενδιαφερόταν πάρα πολύ για τη δημόσια τάξη. Κατηγορούσε τους υπευθύνους παράγοντες για παραλείψεις που αφορούσαν τη δημόσια ασφάλεια. Οι πολιτικοί παράγοντες του Αγρινίου Βλαχόπουλοι, Σταϊκαίοι, Σκαλτσοδήμος και άλλοι πότε επαινούνταν και πότε επικρίνονταν. Ο καπετάν Φώτης-όπως τον έλεγαν- δεν ήθελε να ανήκει πουθενά αλλά να έχει το στόμα του ελεύθερο για να χτυπά κάθε πολιτικό πρόσωπο που «φαλτσάριζε».Ένα από τα ζητήματα για τα οποία ύψωσε τη φωνή του περισσότερο και ζήτησε τη λύση του ήταν το χάραγμα του αμαξωτού δρόμου Αγρινίου – Καρπενησίου.
“ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΟΝ”
Ο Γ. Σταυρόπουλος μετέφερε τις τυπογραφικές του εγκαταστάσεις από το Μεσολόγγι στο Αγρίνιο και άρχισε την έκδοση του «Παναιτωλίου» από τις 26 Φεβρουαρίου 1886. Αρχισυντάκτης ήταν ο άλλοτε έπαρχος του Αγρινίου Τηλέμαχος Μπέλλος, γιος του Κωνσταντίνου και αδελφός του τότε δημάρχου Μιχαήλ Μπέλλου. Η εφημερίδα αυτή έζησε για λίγο διάστημα επειδή όταν έβρισκε άλλη τυπογραφική εργασία ο Σταυρόπουλος διέκοπτε την έκδοση της δικής του εφημερίδας και παραχωρούσε τα τυπογραφεία στις άλλες. Του «Παναιτωλίου» σώζονται μόνο τα υπ. αριθμών 2, 3 και 4 φύλλα, στη βιβλιοθήκη της Βουλής. Έφερε τον τίτλο:
«Παναιτώλιον» εφημερίς του λαού. Σύμβολα αυτής: Πίστις- Πατρίς- Σύνταγμα- Βασιλεία. Εκδίδεται επί του παρόντος άπαξ της εβδομάδος. Διευθυντής Γ. Σταυρόπουλος.
Τον άλλο χρόνο συνέχισε την έκδοσή της με τον τίτλο «Πολίτης».
“ΑΙΤΩΛΙΚΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ”
Από τον Ιούνιο του 1887 ο Αγρινιώτης ελληνοδιδάσκαλος και συγγραφέας Θεόδωρος Χαβέλας διακόπτοντας την εκπαιδευτική του σταδιοδρομία εκδίδει την «Αιτωλική Συμπολιτεία» η οποία τυπώνεται στα τυπογραφεία του Γ. Σταυρόπουλου. Τον Μάιο όμως του 1889 διαφώνησε ο διευθυντής της εφημερίδας με τον ιδιοκτήτη του τυπογραφείου και μετέφερε την τυπογραφική του έδρα στην Αθήνα. Ο Θεόδωρος Χαβέλας γνωστός συγγραφέας από τις δύο ιστορίες που είχε εκδόσει, «Ιστορία των Αιτωλών» και «Ιστορία Ηπείρου και Αλβανίας», ήταν άριστος χειριστής της πένας. Επετίθετο κατά των υπευθύνων για την μεροληπτική χάραξη της σιδηροδρομικής γραμμής Αγρινίου – Μεσολογγίου με πρωτοφανή δημοσιογραφική μαχητικότητα. Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της ιδέας για την ίδρυση Δημοτικού – Γυμνασίου στο Αγρίνιο. Από την εφημερίδα αυτή σώζονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη τα υπ’ αριθμόν 245 – 258 φύλλα του 1887. Ο Χαβέλας ήταν φίλος του Γ. Σουρή και αναδημοσίευε πολλά σατυρικά ποιήματά του στην εφημερίδα του.
Έφερε τον τίτλο: «Αιτωλική Συμπολιτεία εφημερίς πολιτική, φιλολογική και των ειδήσεων, συντασσομένη εν Αγρινίω, εκδίδεται εν Αθήναις άπαξ της εβδομάδος. Τιμή συνδρομών δραχ. 10 εξαμηνία 5, προπληρωτέαι. Υπεύθυνος συντάκτης Απ. Μουστακόπουλος. Πάσα αποστολή παρά τω Διευθυντή Θ. Χαβέλα, Αγρίνιον. Η διεύθυνσις δεν ευθύνεται δια τα γραφόμενα. Διατριβαί, ειδοποιήσεις και δικαστικαί δημοσιεύσεις προπληρωτέαι κατ’ αποκοπήν».
Τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας ήταν ο Θύμιος Κανάγιας. Ο Χαβέλας μεταχειριζόταν τη γλώσσα της ωμής αλήθειας. Καυτηρίαζε την πολιτική της εκάστοτε κυβερνήσεως για κάθε μεροληπτική πράξη της. Ήταν ένας αγωνιστής για την επίλυση όλων των προβλημάτων του Αγρινίου. Δημόσιας ασφάλειας, δημοσίας υγείας, παιδείας, συγκοινωνιών και κυρίως για το καπνικό ζήτημα. Στο φύλλο της 20 Μαΐου 1892 γράφει:
«…. Ας μάθουν ο κ. Τρικούπης, οι κ.κ. Μάνεσης και Σκαλτσάς, οι κομματάρχοι μας, ότι η Τριχωνία περιμένει ταχείαν εκπλήρωσιν της δια τον καπνόν πεποιθήσεώς της αι δε αιώνιοι υποσχέσεις των ας λείπουν, ……..δεν θα γλυτώσουν, όσα χρήματα κι αν σκορπίσουν όσα τερτίπια κι αν βάλη σε ενέργειαν ο Σκαλτσάς».
Είχε καλό δίκτυο πληροφοριών σε όλο το νομό. Ασχολούνταν με εσωτερική και εξωτερική ειδησεογραφία, έγραφε ακόμα και μετεωρολογικό δελτίο. Διέκοψε την έκδοση της εφημερίδας του όταν επαναδιορίστηκε.
“Ο ΠΟΛΙΤΗΣ”
Από τις 13 Νοεμβρίου 1889 ο Γ. Σταυρόπουλος συνέχισε την έκδοση του «Παναιτωλίου» με το νέο τίτλο «Πολίτης» χωρίς να αναφέρεται το όνομά του σε αυτόν. Ο κυριότερος συντάκτης του ήταν ο φοιτητής της νομικής Πάνος Ζωγράφος. Ο «Πολίτης» εκδιδόταν κανονικά μέχρι το 1894. Το Φεβρουάριο του 1891 πέθανε ο Γ. Σταυρόπουλος και συνέχισε την έκδοσή της ο Γ. Βλαχόπουλος. Από τον Μάιο όμως του 1894 την έκδοση του «Πολίτη» ανέλαβε ο Π. Ζωγράφος με το νέο τίτλο «Αγρίνιον». Στην Εθνική Βιβλιοθήκη σώζονται σήμερα τα υπ’ αριθμόν 2-170 φύλλα του 1893 και το υπ’ αριθμόν 135 της 8ης Μαρτίου 1892 στην βιβλιοθήκη της Βουλής.
Ο τίτλος της ήταν:
« Ο Πολίτης», εφημερίς πολιτική- φιλολογική και των ειδήσεων, τιμή συνδρομητών δραχμαί 6 προπληρωτέα. Εκδίδεται άπαξ της εβδομάδος. Τιμαί καταχωρήσεων και διατριβών, λεπτά 40, δικαστικών 10».
Ήταν τετρασέλιδη, τετράστηλη και τυπωμένη με καινούργια τυπογραφικά στοιχεία. Αγωνίζεται και αυτή για όλα τα φλέγοντα ζητήματα του νομού και κυρίως για τη βελτίωση της ανεπαρκούς δημοσίας τάξεως που είχε αρχίσει να χειροτερεύει κυρίως στην ύπαιθρο.
Στο φύλλο της 18ης Αυγούστου 1889 ο «Πολίτης» μας πληροφορεί ότι το Αγρίνιο υπέστη μία πρωτοφανή καταστροφή από σεισμό τη νύχτα της 13ης Αυγούστου. Γκρεμίστηκαν τελείως 100 σπίτια και όλα τα υπόλοιπα έπαθαν ανεπανόρθωτες ζημιές. Τα ανθρώπινα θύματα ανήλθαν σε εκατοντάδες. Μόνο 20 σπίτια σε ολόκληρο το Αγρίνιο έμειναν κατοικίσιμα. Όλες οι δημόσιες υπηρεσίες έμειναν χωρίς κτίρια και στάλθηκαν 50 σκηνές για την προσωρινή στέγαση.
«Οι 50 σκηνές που εστάλησαν για την προσωρινή στέγαση είναι τελείως ανεπαρκείς. Χρειάζονται τουλάχιστον 200 μεγάλες σκηνές», έγραφε η εφημερίδα.
Είχε καλές ανταποκρίσεις από όλες τις επαρχίες του νομού. Όπου υπήρχε κίνηση και ενδιαφέροντα ζητήματα έστελνε αντιπροσώπους. Από αυτή μαθαίνουμε ότι η εμποροπανήγυρις του Κεφαλόβρυσου (Θέρμου) εγκαινιάστηκε για πρώτη φορά στις 18 Σεπτεμβρίου του 1889, με πρωτοφανή επιτυχία που οφειλόταν «…στον ακούραστο και φιλότιμο δήμαρχο Αθανάσιο Νικολίτσα», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. Δημοσίευε αρκετά ποιήματα ανωνύμων συνεργατών του. Ασκούσε δριμύτατο και συνεχή έλεγχο του έργου που εκτελείται για τη σιδηροδρομική γραμμή Αγρινίου- Κρυονερίου. Αγωνιζόταν για την κοινωνική και εκπολιτιστική πρόοδο της πόλης και για όλα τα ζητήματα της περιοχής.
“ΑΓΡΙΝΙΟΝ”
Από τον Μάιο του 1894 εκδίδεται η εφημερίδα «Αγρίνιο» σαν συνέχεια του «Πολίτη» από τον πολύ γνωστό στον τότε δημοσιογραφικό κόσμο δημοσιογράφο Πάνο Ζωγράφο. Ήταν ανταποκριτής όλων των Αθηναϊκών και Πατρινών φύλων τα οποία εχαιρέτησαν με τα πιο ενθουσιώδη λόγια την εμφάνιση της εφημερίδας «Αγρίνιο». Ο Ζωγράφος υπήρξε ο πιο τίμιος και συνεπής δημοσιογράφος από όσους εμφανίστηκαν μέχρι τότε. Ίσως κανένας συνάδελφός του μέχρι τότε δεν εκπλήρωσε τον προορισμό του τόσο καλά όσο αυτός. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η δουλειά του δημοσιογράφου στην επαρχία την εποχή εκείνη που η κλίκα τον παραγόντων δεν επιδεχόταν υποδείξεις και αυστηρές κριτικές στο έργο της ήταν πολύ επικίνδυνη. Η παραχώρηση πολλών και μεγάλων τομέων της κρατικής εξουσίας τους δήμους η μεγάλη δηλαδή αποκέντρωση καθιστούσε τους δημοτικούς άρχοντες παντοδύναμους. Αστυνομία, εκπαίδευση, δημόσια υγεία κ.α. ήταν κρατικές. Τον Νοέμβριο του 1894 πουλήθηκαν τα τυπογραφεία στα οποία τυπωνόταν η εφημερίδα, από τον ιδιοκτήτη τους Γ. Βλαχόπουλο στον Ιωάννη Ρόκο, δημοδιδάσκαλο ασχολούμενο την εποχή εκείνη με τη δημοσιογραφία και που αργότερα χειροτονήθηκε ιερέας. Έτσι ο Ζωγράφος αναγκάστηκε να διακόψει την έκδοση του «Αγρινίου» και αφού τύπωσε το τελευταίο φύλλο του σε μεγάλο σχήμα στην Πάτρα, στο οποίο έκανε μία ανακεφαλαίωση της δράσης και της προσφοράς του υποσχέθηκε ότι από 1-1-1895 ακολουθώντας τον τίμιο και ανεξάρτητο από κάθε πολιτική επιρροή δρόμο θα επανεκδώσει την εφημερίδα του.. Ατυχώς όμως δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις του. Κυνηγημένος από πολλούς ισχυρούς Αγρινιώτες κατέφυγε στην Πάτρα και αργότερα στην Αθήνα από όπου δεν έπαυε να εκδηλώνει παντοιοτρόπως του ενδιαφέρον για τον τόπο του.
“ΤΡΙΧΩΝΙΑ”
Την εξέδωσε στις αρχές του 1895 ο Ιωάννης Ρόκος μέχρι το 1898. Κατείχε την πρώτη θέση ανάμεσα στα επαρχιακά φύλλα της εποχής της. Την αρθρογραφία διηύθυνε ο Ιωάννης Θεοφανίδης και την σύνταξη ο Ρόκος. Στην εφημερίδα αυτή δημοσίευσε ο Δημήτρης Χατζόπουλος σειρά άρθρων του με όλες τις λεπτομέρειες για την πανελλήνια έκθεση «Εργάνη Αθηνά» που είχε γίνει στο Αγρίνιο, την άνοιξη του 1891. Με την έκθεση αυτή, μέσα σε λίγες μέρες, το Αγρίνιο πήρε όψη μεγαλειώδη. Σε ξύλινα παραπήγματα, στο εκτεταμένο οικόπεδο όπου σήμερα υψώνεται το μέγαρο της Εθνικής Τράπεζας είχαν εκτεθεί προϊόντα από ολόκληρη την Ελλάδα ακόμα και από την υπόδουλη. Λουκούμια συριανά, μαντήλια καλαματιανά, τάπητες Αράχωβας, χαλιά Αιτωλικού, γιαννιώτικα κοσμήματα, νησιώτικα εργόχειρα και ότι εκλεκτό είχε να παρουσιάσει κάθε γωνιά της Ελλάδος την εποχή εκείνη, είχε εκτεθεί στο Αγρίνιο. Ο τύπος περιέγραψε με τα καλύτερα λόγια την επιτυχία της έκθεσης. Κοσμοσυρροή από όλη την Ελλάδα ακόμα κι από την Ευρώπη ήρθαν επισκέπτες. Τα λίγα ξενοδοχεία της πόλης γέμισαν από την πρώτη μέρα και οι αγρινιώτες άνοιξαν διάπλατα τα σπίτια τους για να φιλοξενήσουν τους ξένους επισκέπτες. Οι Έλληνες Βασιλείς, ο διάδοχος και τα μέλη της κυβέρνησης, πολιτικοί, διπλωμάτες και ξένοι ανταποκριτές ήρθαν θαυμάσουν το Αγρίνιο τις ημέρες εκείνες. Το σπίτι του άλλοτε δημάρχου Μιχαήλ Μπέλλου, φιλοξένησε την «πριγκίπισσα του βυζαντινού θρόνου» που υποστήριζε πως ήταν απόγονος των Παλαιολόγων και είχε έρθει από την Ευρώπη επίτηδες για να επισκεφθεί την έκθεση του Αγρινίου. Τον Σεπτέμβριο του 1898 η εφημερίδα «Τριχωνία», διέκοψε την έκδοσή της γιατί ο αρχισυντάκτης και ιδιοκτήτης της Ιωάννης Ρόκος διορίστηκε δημοδιδάσκαλος στην Κατούνα.
“ΗΧΩ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ”
Τον Οκτώβριο του 1878 ο τότε φοιτητής της νομικής Γ. Πανταζής εξέδωσε την «Ηχώ του Αγρινίου» που κράτησε μέχρι το Μάρτιο του 1905. Με το φύλλο αυτό ο Πανταζής διαδραμάτισε σπουδαιότατο ρόλο στην επαρχιακή δημοσιογραφία με τους σθεναρους αγώνες του. Έκανε δριμύτατη κριτική στο έργο αυτών που διαχειρίζονταν τα κοινά. Υπέρμαχος της ελευθεροτυπίας τίθεται αντιμέτωπος οποιουδήποτε ζητάει την φίμωσή του. Είχε το θάρρος- που ήταν περισσότερο αναγκαίο από την πένα- να ασκεί το μεγάλο αυτό κοινωνικό λειτούργημα του δημοσιογράφου στο Αγρίνιο, όπως άλλωστε και σε οποιαδήποτε επαρχία εκείνο τον καιρό.
“ΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟΝ”
Εκδόθηκε το 1904 στο Αγρίνιο από τον Διονύσιο Καραγιάννη σαν εβδομαδιαία εφημερίδα, αλλά ύστερα από διαμαρτυρίες του Π. Ζωγράφου ότι του έκλεψε τον τίτλο διέκοψε και συνέχισε ως «Παναιτωλική».
“ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΗ”
Είναι η συνέχεια του «Αγρινίου» κάτω από την ίδια διεύθυνση, του Διονυσίου Καραγιάννη. Κράτησε από το 1904 μέχρι το 1906, ως εβδομαδιαία, με μέτρια προσφορά και απόδοση. Την πολιτική αρθρογραφία της εφημερίδας είχε ο δικηγόρος Νικ. Τζάνης.
“ΚΡΑΥΓΗ”
Την εκδίδει το 1906 από το Μεσολόγγι ο Ι. Καλιαμπάκος. Αργότερα την μεταφέρει στο Αγρίνιο και συνεχίζει να την εκδίδει. Επαναφέρει την εκδοτική έδρα της στο Μεσολόγγι μέχρι τα τέλη του 1907.
“ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΟΝ”
Εβδομαδιαία εφημερίδα που άρχισε να εκδίδει το 1907 ο Ι. Οικονομόπουλος, ως διευθυντής, με ιδιοκτήτη τον Διονύσιο Καραγιάννη. Από το 1910 που διορίστηκε ο Οικονομόπουλος τελώνης Λαυρίου, ανέλαβε την διεύθυνσή της ο Γ. Κουτσονίκας μέχρι το 1916 που διέκοψε την έκδοσή της.
“ΦΩΣ”
Η πρώτη ημερήσια εφημερίδα που εκδίδεται στο Αγρίνιο το 1916 από τους Γ. Κουτσονίκα και Διονύσιο Καραγιάννη. Εκείνη την εποχή χάρις στην σιδηροδρομική συγκοινωνία, έφταναν στο Αγρίνιο οι Πατρινές Εφημερίδες με πλούσια ύλη και ωραίο σχήμα. Το “ΦΩΣ” δεν μπόρεσε να τις συναγωνιστεί και σταματάει την λειτουργία της πριν κλείσει ένα χρόνο.
“ΑΜΥΝΑ”
Κι αυτή είχε την ίδια τύχη αφού εκδόθηκε μόνο για λίγους μήνες από τον Μιλτιάδη Τζάνη το 1916.
“ΜΕΤΑΒΟΛΗ”
Την άνοιξη του 1919 ο Κλεομένης Κ. Τσάτσος ξεκίνησε την έκδοση της «Μεταβολής» στο Αγρίνιο. Εκδίδονται 34 φύλλα και μετά μεταφέρει την έδρα της στο Μεσολόγγι και τελικά στην Αθήνα μέχρι το 1933 που σταματά η έκδοσή της.
“ΘΑΡΡΟΣ”
Με την εφημερίδα αυτή που εκδίδει από τον Μάρτιο του 1926 ο Μιλτιάδης Τζάνης, ως ιδιοκτήτης, με την διεύθυνση του Θεόδωρου Δαρείου, παρουσιάζεται αν και για λίγο χρονικό διάστημα μία νέα εποχή στον Αγρινιώτικο τύπο. Μετά από ένα χρόνο περίπου ο Μ. Τζάνης αποχώρησε και συνέχισε την έκδοση μερικών φύλλων μόνος του ο Δαρείος και τελικά την διέκοψε. Οι τακτικότεροι συνεργάτες σε αυτήν ήταν ο Δημάδης, ο Γ. Τσακανίκας, ο Γεράκης, ο Γ. Τζωρτζόπουλος και πολλοί άλλοι. Για την εφημερίδα αυτή είχε γράψει και ο Κωστής Παλαμάς τον Δεκέμβριο του 1926, το ποίημα «Βραχώρι».
“ΤΟ ΦΩΣ”
Εκδόθηκε το 1927 από τον Μιλτ. Τζάνη και αποτελεί σταθμό για τον επαρχιακό τύπο λόγω του σχήματός της (μεγάλο σχήμα), της επιμέλειας, της σύνταξής της και της ύλη της. Είναι η πρώτη Αγρινιώτικη εφημερίδα που συναγωνίζεται τις Αθηναϊκές. Παροιμιώδη έμειναν τα πρωτοχρονιάτικα πολυσέλιδα πανηγυρικά φύλλα της εφημερίδας. Από τις στήλες του “Φωτός” είδαν το φως της δημοσιότητας ποιήματα και πεζά Αγρινιωτών και ξένων λογοτεχνών, Τσακανίκα, Δημάδη, Γεράκη, Κυριαζή, Θάνου Καψάλη, Γ. Αθάνα, Κ. Παλαμά, Σ. Σκίπη, Ευανθίας Γκινοπούλου κ.α. Δημοσίευε μελέτες ειδικών συνεργατών του, για όλα τα ζωτικά τοπικά ζητήματα, καπνικού, υδρεύσεως, συγκοινωνιών, εκπαιδεύσεως, ρυμοτομίας, ηλεκτροφωτισμού κ.α.
“ΤΡΙΧΩΝΙΣ”
Την εξέδιδε από τον Φεβρουάριο του 1929 ο Βασίλης Κρίντας με αρχισυντάκτη τον Πάνο Βλασσόπουλο. Συναγωνίζεται σε ύλη και μορφή το “Φως” και θεωρείται από τα καλύτερα επαρχιακά φύλλα. Συνεργαζόταν με τους πιο γνωστούς λόγιους των Αθηνών και όλοι οι Αγρινιώτες λογοτέχνες δίνουν σπάνιο υλικό για να δημοσιευτεί στα φύλλα της. Σ’ αυτή την εφημερίδα είναι πλούσιο και το ποιητικό υλικό του Πάνου Βλασσόπουλου που δημοσιεύεται. Σταματάει να εκδίδεται το 1935.
“ΛΑΪΚΗ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ”
Εβδομαδιαία εφημερίδα που έρχισε να εκδίδεται τον Μάρτιο του 1930 με διευθυντή και ιδιοκτήτη τον Κουτσονίκα και από το 12ο φύλλο και μετά με αρχισυντάκτη τον Κουζέλη. Με την εφημερίδα συνεργάστηκαν πολλοί λογοτέχνες και ποιητές.
“ΛΑΙΚΟΝ ΒΗΜΑ”
Ήταν πολιτικό όργανο του Λαϊκού Κόμματος. Άρχισε να εκδίδεται από τον Μάιο του 1933 σε εβδομαδιαία βάση από τον Χριστ. Νικολόπουλο μέχρι τον διορισμό του στα μέσα του 1936.
“ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ”
Η “Ένωσις Καπνοπαραγωγών Αιτωλοακαρνανίας” εξέδιδε αυτή την εφημερίδα από το 1934 έως το 1935.Αρχισυντάκτης ήταν ο Ανδρέας Πολιτόπουλος.
“ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ”
Εβδομαδιαία εφημερίδα που εκδίδεται από το 1935 έως το 1940. Κάνοντας μια μικρή διακοπή κατά την περίοδο της Κατοχής συνέχισε να εκδίδεται μέχρι το 1967 που σταματάει οριστικά. Εκδότης ο Πάνος Βλασσόπουλος. Με πολύ καλή μορφή και προσεγμένη ύλη συναγωνιζόταν τα καλύτερα εβδομαδιαία επαρχιακά φύλλα της εποχής εκείνης.
“ΦΩΝΗ ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ”
Άρχισε να εκδίδεται τον Ιούνιο του 1937 από τον Γιώργο Παπαντωνίου (Εύηνος). Ήταν τετρασέλιδη εβδομαδιαία με συνεργασίες πολλών Αγρινιωτών λογοτεχνών. Σταμάτησε η έκδοσή της τον Αύγουστο του 1939.
“ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΣ”
Εκδόθηκε τον Ιούνιο του 1940 από τον Γ. Γιάγκα και Γ. Παπαντωνίου. Ήταν τετρασέλιδη, ημερήσια σε μεγάλο σχήμα και πλούσια ύλη. Το Πάσχα του 1941 σταμάτησε η έκδοσή της.
Πηγές :
ΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ ΑΠ’ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ
του Θεοδώρου Θωμοπούλου
ΙΣΤΟΡΙΚΑΙ ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑΙ-Ο ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ
του Μιλτιάδη Τζάνη, 1931
Ο ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΡΟΥΜΕΛΗΣ
του Θεόδωρου Θωμόπουλου, 1959
